«Αναπόφευκτη η έξοδος από το ευρώ αν οι μεταρρυθμίσεις αποτύχουν…»

Σημαντικές επισημάνσεις που δικαιολογούν τον προβληματισμό των μελών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ως προς την τελική επιτυχία του νέου προγράμματος στήριξης της χώρας μας και μια πλήρη καταγραφή των εγγενών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας περιλαμβάνει η έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα, μια έκθεση που συντάχθηκε από την «ομάδα Τόμσεν» και παρουσιάστηκε στα μέλη του Ταμείου πριν αυτά δώσουν την τελική τους έγκριση για τη συμμετοχή στο νέο «ελληνικό» δανειακό πρόγραμμα.
Στην έκθεση τονίζεται πως η Ελλάδα έχει μεν καταφέρει έως τώρα να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της, προχωρώντας σε μείωση του εργατικού κόστους κατά 9,5%, αλλά θα «πρέπει να κλείσει το χάσμα ανταγωνιστικότητας» κατά επιπλέον 15-20%.
Κάτι που με απλά λόγια σημαίνει την ανάγκη για νέες περικοπές και μέτρα, καίτοι οι συντάκτες της έκθεσης αναγνωρίζουν πως αυτό «θα ασκήσει περαιτέρω πιέσεις στην οικονομία μας».
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως τα στελέχη του ΔΝΤ εκτιμούν ότι η Ελλάδα θα πρέπει να παρουσιάσει τον Ιούνιο νέα «αξιόπιστα δομικά μέτρα μείωσης των δαπανών κατά 5,5% του ΑΕΠ (τουτέστιν κατά περίπου 11 δισ. ευρώ) με στόχο να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% του ΑΕΠ το 2014.
Η έκθεση υποστηρίζει παράλληλα ότι υπάρχουν «βαθιές κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις και αυξανόμενη δυσαρέσκεια της κοινωνίας για τις οικονομικές πολιτικές», ενώ εστιάζει στα «μεγάλα ρίσκα στην εφαρμογή του προγράμματος». Κυρίως γιατί κατά την άποψη των ειδικών του Ταμείου η Ελλάδα «έχει λίγα ή καθόλου περιθώρια να απορροφήσει τα αρνητικά σοκ ή ενδεχόμενες αστοχίες του προγράμματος».
Ακόμα ένας παράγοντας που αναλύεται διεξοδικά στην έκθεση είναι αυτός του «πολιτικού ρίσκου» που συνδέεται με τις επικείμενες εκλογές οι οποίες εκτιμάται ότι «δημιουργούν επιπλέον αβεβαιότητα για την εφαρμογή του προγράμματος, παρά τις διαβεβαιώσεις που δόθηκαν από τα μεγάλα κόμματα». Και το σημαντικότερο είναι πως οι ειδήμονες του Ταμείου θεωρούν πως «αν αυτά τα ρίσκα επαληθευτούν το πιθανότερο είναι ότι θα απαιτηθεί επιπλέον ‘ανακούφιση χρέους’ από τον επίσημο τομέα». Αν μάλιστα αυτό δεν γίνει, η Ελλάδα θα οδηγηθεί σε χρεοκοπία. Περιγράφουν δηλαδή μια νέα «διάσωση», ένα τρίτο Μνημόνιο!
Και προειδοποιούν πως εάν χρειαστεί μια τρίτη διάσωση και δεν δοθεί από τους εταίρους της χώρας μας ή από κεφάλαια της ΕΚΤ τότε «μια άτακτη έξοδος από το ευρώ θα είναι αναπόφευκτη».
Ειδικότερα τώρα για το σύστημα είσπραξης των φόρων σημειώνεται ότι η «έλλειψη πολιτικής στήριξης και ισχυρά θεσμικά συμφέροντα έχουν οδηγήσει σε καθυστερήσεις» και τονίζεται πως η συλλογή φόρων είναι από τις χειρότερες στις χώρες του ΟΟΣΑ, ενώ και οι αλλαγές στο φορολογικό σύστημα που έχουν στόχο εξοικονόμηση πόρων ίση με το 1,5% του ΑΕΠ είναι ένας «φιλόδοξος στόχος».
Στην ίδια έκθεση το ΔΝΤ ζητά επιπλέον περικοπές ύψους 1-2% του ΑΕΠ (2,1 έως 4,2 δισ. ευρώ) στο κομμάτι των κοινωνικών και μισθολογικών επιδομάτων και την αντικατάσταση των δεκάδων επιδομάτων από ένα το οποίο θα δίνεται με βάση το εισόδημα και το οποίο θα έχει στόχο το φτωχότερο 20% του πληθυσμού.
Τέλος το ΔΝΤ κάνει λόγο για βαθιά ύφεση και το 2012, εκτιμώντας ότι θα υπάρξει μια σταθεροποίηση το 2013 και «ήπια κυκλική ανάκαμψη» στην περίοδο 2014 – 2017.
Το Ταμείο περιμένει ήπιο αποπληθωρισμό την περίοδο 2012-2014 καθώς οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και η υψηλή ανεργία θα προκαλέσουν σημαντικές πιέσεις στους μισθούς και –με μια χρονική απόκλιση- πτώση στις τιμές.
Και η έκθεση καταλήγει στο ότι δεν υπάρχουν περιθώρια αποκλίσεων στους στόχους του προγράμματος, καθώς εάν το πρωτογενές πλεόνασμα παραμείνει κάτω του 1,5% του ΑΕΠ, το χρέος θα παραμείνει σε ανοδική τροχιά.